Naprawa krok po kroku

Oto opis prac naprawczych, jakie zostały przeprowadzone na dachach pisanych na poprzedniej stronie.

Dach zielony na altance po naprawie

Na uszczelnionym dachu zaczęliśmy wytyczać przestrzeń przeznaczoną pod wprowadzenie roślin. Do tego celu posłużyły nam dwa stalowe, ponacinane kątowniki. Rozmieściliśmy je na dwóch przeciwległych końcach dachu i przytwierdziliśmy do podłoża za pomocą plastrów rozgrzanej papy. Nacięcie kątowników umożliwiło ich łatwe dopasowanie do beczkowatego kształtu dachu piwniczki.

Ze względu na fakt, że zastosowana przez nas hydroizolacja nie miała właściwości przeciwkorzennych, pokusiliśmy się o autorskie rozwiązanie. W całą powierzchnię papy wprowadziliśmy drut miedziany. Tlenki miedzi stanowią skuteczną barierę dla rozrostu korzeni. Druty wtopione zostały w rozgrzaną papę.

Kolejną warstwą, która znalazła się na dachu piwniczki była geowłóknina. Ułożyliśmy dwa zachodzące na siebie płaty włókniny drenażowej, zostawiając drobny zapas przy kątownikach. Warstwa ta potrzebna jest do odprowadzenia nadmiaru wody, która będzie spływać po jej powierzchni za pomocą wytłoczonych kanalików. Włóknina drenażowa stanowi również warstwę filtracyjną. Następnie włóknina przykryta została geosiatką pokrytą powłoką polimerową. Siatka przytrzyma geowłókninę oraz będzie punktem zaczepu kolejnych elementów dachu.

Dach zielony na piwniczce przed naprawą

Do siatki przymocowaliśmy dwa perforowane kątowniki. Wcześniej przycięte, teraz zostały przyczepione do oczek siatki za pomocą plastikowych tasiemek zaciskowych. Następnie umieściliśmy na dachu system nawadniający, który pozostał po demontażu starego dachu.

Czas na ostatnie przygotowania przed wprowadzeniem podłoża dla roślin. Pierwszą czynnością było umiejscowienie w kątownikach warstwy drenującej. Do tego celu wykorzystaliśmy przyciętą geowłókninę oraz drobne kamienie.

Następnie do siatki przymocowaliśmy plastikowe elementy oporowe, których zadaniem będzie utrzymanie masy substratu glebowego na pochyłym dachu. Elementy łatwo przymocować za pomocą plastikowych zaczepów.

Następną czynnością było wysypanie podłoża dla roślin. Podłoże to warstwa substratu glebowego przygotowanego w odpowiedniej proporcji. Bardzo ważne jest, aby prawidłowo zbilansować stosunek materii organicznej w glebie i części spławianych, co zapewni prawidłowy rozwój roślin i zapobiegnie wymywaniu substratu.

Instalacja obrzeża ze stali nierdzewnej

Ostatnia warstwa na wykonanym dachu to mata jutowa, która utrzyma substrat na miejscu.

Rośliny sadziliśmy wycinając otwory w macie. To ostatni etap procesu tworzenia dachu zielonego na beczkowatej piwniczce. Po umieszczeniu roślin przestrzenie między nimi wypełniliśmy jasnym kruszywem, co zwiększyło estetykę całego założenia.

Zaleciliśmy właścicielowi wykonanie pod ścianami piwniczki płytkiego fundamentu oraz obudowanie ścian cegłami. Tak wykonany dach na pewno będzie trwały. Rośliny mają doskonałe warunki do rozwoju, a budowla jest dobrze chroniona przed wilgocią.

Dach altanki
Błędy popełnione przez wykonawcę były tu jeszcze bardziej widoczne niż w przypadku piwniczki. Jako hydroizolację drewnianego dachu zastosowano śliską gumę. Taka warstwa jest niedopuszczalna jako izolacja konstrukcji na dachu skośnym. Niewłaściwie zastosowano ponadto drenaż zintegrowany z geowłókniną filtracyjną, ponieważ tego typu rozwiązanie stosowane jest jedynie na dachach płaskich. Substrat glebowy zastosowany na dachu cechował się fatalnym zbilansowaniem frakcji, co spowodowało, że po krótkim czasie nastąpiło rozwarstwienie i wymycie drobnych części podłoża. Rośliny zmuszone były do wegetacji w warstwie pozostałego keramzytu. Kolejnym zaniedbaniem ze strony wykonawcy było rozwiązanie problemu odprowadzenia wody z dachu. Zamontowany na końcu dachu perforowany kątownik został zamaskowany deską, która blokowała jakikolwiek odpływ wody. Efektem tych wszystkich zaniedbań był zielony dach, który pod ciężarem warstw na śliskim podłożu po prostu zsunął się, tworząc na końcu rynnę pełną wody. Rośliny nie miały się w czym się rozwijać, gdyż substrat glebowy został wypłukany. Woda gromadząca się na dachu spowodowała gnicie deski zaślepiającej kątownik.

Drut miedziany na złączach hydroizolacji jako zabezpieczenie przeciwkorzenne

Cały dach należało wykonać od nowa.

Pierwszym etapem było położenie na całym dachu warstwy hydroizolacyjnej, mocowanej do podłoża.

Do tego celu wykorzystaliśmy papę przeciwkorzenną, która palnikiem została przygrzana do podłoża. Dach altany w całości wykonany jest z drewna, więc ochrona przed wodą w tym wypadku musi być kompleksowa. Dlatego należało uszczelnić również wewnętrzne boki dachu. Do tego celu posłużyła zgrzewana na gorąco membrana hydroizolacyjna EPDM.

Po zaizolowaniu membraną EPDM całego wnętrza dachu na brzegi desek nałożone zostały kątowniki chroniące drewnianą konstrukcję. Kątowniki przymocowane zostały za pomocą śrub, co zapewni ich trwałe połączenie.

Geowłóknina chłonno-ochronna z funkcją drenażu

Kolejnym ważnym elementem w tworzeniu skutecznej ochrony przed nadmiarem wody jest perforowany kątownik mocowany na krawędzi dachu. Przymocowany został do bocznych ścianek dachu oraz do papy przy pomocy plastrów z membrany EPDM klejonej na gorąco do papy. Okrągłe otwory w kątowniku umożliwiły łatwy montaż do dachu bez dziurawienia papy.

Tak przygotowany dach nadaje się już do montażu kolejnych warstw dachu zielonego.

Bezpośrednio na papę przeciwkorzenną ułożona została geowłóknina. Aby zapewnić jej dodatkową stabilność, nadmiar włókniny wprowadziliśmy pod kątowniki na brzegach dachu. Geowłóknina ułożona na szorstkiej papie nie ma prawa się zsuwać.

Układanie substratu i maty jutowej

Kolejna warstwą zastosowaną na dachu jest folia kubełkowa. Zapewni ona odprowadzenie wody z substratu w kierunku perforowanego kątownika na krawędzi dachu. Folia, która nie została przykryta geowłókniną filtracyjną, stanowi doskonałe zabezpieczenie przed osuwaniem się substratu umożliwiając swobodny odpływ nadmiaru wody.

Perforowany aluminiowy profil brzegowy z wypełnieniem

Czas na drenaż. W kątowniku wysypaliśmy drobne kamienie, a przed nimi ułożyliśmy warstwę filtrującą z paska cienkiej włókniny. Mogliśmy w ten sposób przystąpić do układania warstwy substratu glebowego na dachu altanki.

Gdy pierwsza warstwa podłoża trafiła już na dach, przykryta została jutową siatką, która wzmocniła jej strukturę. Następnie na dach trafiła kolejna warstwa ziemi przykrywająca siatkę. Teraz rozłożyliśmy linię kroplującą, która zapewni roślinom dopływ wody w upalne dni.

Nasadzenia roślin

Po przykryciu linii kroplującej mogliśmy sadzić rośliny: rojniki i rozchodniki. W tym przypadku sadziliśmy je bezpośrednio w podłożu. Zastosowana roślinność ma charakter ekstensywny, nie wymagający dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych. W prawidłowo zbilansowanym substracie glebowym będzie się ona dobrze rozwijać. Na koniec przestrzenie między roślinami wypełniliśmy jasnym kruszywem.

Tak wykonany dach zielony będzie prawidłowo funkcjonował przez wiele lat.

Łukasz Rosiński
Student architektury krajobrazu w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
w Warszawie. Pracuje w firmie aranżującej biurowce zielenią, w wolnym czasie zajmuje się grafiką użytkową

Zdjęcia:
Joanna Kuls
Paulina Marciniak

Artykuł ukazał się w e-kwartalniku „Dachy Zielone” nr 2/2010, www.dachyzielone.info