Dachy Płaskie

W centrum Częstochowy, przy ul. Krakowskiej powstało największe w regionie centrum handlowo-rekreacyjne: „Galeria Jurajska”. Wykonawcą dachu na centrum była firma Polting SA, działająca w sektorze dachów wielkopowierzchniowych i przemysłowych. Generalnym wykonawcą obiektu był jeden z potentatów na polskim rynku budowlanym, firma Strabag Sp. z o.o. Polting SA współuczestniczył w tej niełatwej inwestycji jako sprawdzony partner.

Widok placu budowy

Dach był jedną z naszych trudniejszych inwestycji, zarówno ze względu na porę roku jak i na projekt. Rozpoczęcie prac na dachu wypadło w pięknym miesiącu wrześniu 2008 r., ale jak to zwykle przy takich inwestycjach bywa, cykl uzgodnień z projektantem i inwestorem nieznacznie opóźnił nasze wejście. W konsekwencji nastąpiło skrócenie czasu realizacji, a kulminacja prac przypadła w okresie zimowym, co znacznie utrudniło pracę – pod względem technologicznym i „ludzkim”. Ale daliśmy radę: podstawowy zakres robót został zakończony w styczniu 2009 roku.

15 dachów
Powierzchnia dachu całej Galerii wynosi 36 000 m², z czego 26 000 m² ma konstrukcję żelbetową, a pozostałe 10 000 m² stalową, z blachy trapezowej.

Ułożony klin z wełny

Prowadzenie prac w zimie powodowało konieczność codziennego oczyszczania betonu z lodu przed rozpoczęciem montażu klinów i wełny, a także codziennego zabezpieczania wykonanych prac przed podpływaniem wody opadowej pod wykonaną już połać dachu.

Dach betonowy był podzielony na 4 duże części, nad poziom których wystawały: maszynownie, klatki schodowe, biurowiec i wentylatorownia. Dach blaszany był z kolei rozczłonkowany na 5 części. Każdą z tych części można było podzielić na jeszcze mniejsze.

Dach częściowo zabezpieczony hydroizolacją

Można więc powiedzieć, że łącznie było to 15 osobnych dachów o różnych wielkościach. Powodowało to duże problemy logistyczne.

Wszystkie firmy pracujące na budowie korzystały tylko z kilku żurawi (działka była niewielka, znajdowała się w centrum miasta – zaplecza budowy praktycznie nie było). Wymagało to dobrej koordynacji i dużej dyscypliny. Potem i te żurawie zostały zdemontowane, co bardzo utrudniło nam transport materiałów na dachy z blachy trapezowej. Posiłkowaliśmy się wyciągiem dekarskim, ale jak na tak dużą inwestycję był on mało wydajny. Prace znacznie więc zwolniły.

Prace projektowe
Projekt obiektu był dosyć nowatorski i niepowszedni. Architekci odchodzą od projektowania centrów handlowych w postaci blaszanych pudełek z blachy falistej, ozdabianych jedynie nazwami marek i reklamami sklepów. Dzisiaj budowle te przybierają coraz ciekawsze i skomplikowane formy architektoniczne. Przykładem mogą być warszawskie Złote Tarasy ze słynnym już szklanym „bąblowatym” dachem, Galeria Handlowa Bonarka w Krakowie czy właśnie Galeria Jurajska w Częstochowie.

Główny projekt przegrody dachowej przewidywał następujące warstwy:

blacha trapezowa Arcelor Mittal TR 94/255 gr. 1,00 mm,
paroizolacja PE 0,2 mm,
wełna mineralna,
folia hydroizolacyjna PCV Sikaplan 15G gr. 1,5 mm, mocowana mechanicznie do podłoża i na zakładach zgrzewana gorącym powietrzem.

Próba wodna

Te założenia były punktem wyjściowym do rozmów z projektantami i generalnym wykonawcą. Ich celem było osiągnięcie jak najkorzystniejszego stosunku jakości do ceny, jak również dopracowania szeregu szczegółów.

Żelbetowe podłoże zostało wykonane bez spadku, co spowodowało konieczność użycia klinów spadkowych z wełny mineralnej. Przy wydatnej współpracy z doradcami technicznymi firmy Rockwool udało nam się zaprojektować takie ukształtowanie spadków, które będą najefektywniej odprowadzały wodę z połaci do wpustów podciśnieniowego systemu odwodnienia Geberit.

Przy projektowaniu dachów mocowanych mechanicznie istotnym elementem jest obliczenie stref wiatrowych, uwzględniających wszystkie parametry obiektu i jego lokalizacji.

Próba wodna zaliczona, hydroizolacja jest całkowicie szczelna

Do mocowania termo- i hydroizolacji zastosowaliśmy łączniki teleskopowe firmy Koelner. Doradcy techniczni tej firmy wykonali indywidualny projekt mocowania, który uwzględnił różne ilości łączników w poszczególnych strefach dachu. W strefach narożnych i przyattykowych następuje zagęszczenie mocowania ze względu na wzmożone ssanie wiatru w tych regionach. Dodatkowymi parametrami są: strefa wiatrowa, wysokość budynku, usytuowanie w stosunku do innej infrastruktury, podłoże, wysokość ogniomurów. Ilość użytych łączników była ogromna.

Innowacje
Hydroizolację głównej połaci ukończono w styczniu, lecz efekt finalny obejmujący wykonanie hydroizolacji wszystkich elementów na dachu, począwszy od wywiewek wentylacyjnych, klap dymowych, świetlików czy klimatyzatorów, a skończywszy na ścieżkach komunikacyjnych do tych elementów zakończono pół roku później, bo w czerwcu 2009 roku.

Tu zastosowaliśmy naszą „innowację”. Zwykle ścieżki obsługowe wykonuje się przy wykorzystaniu jako podłoża wełny o zwiększonej gęstości. W tym przypadku było to niemożliwe, ponieważ proces kontraktowania najemców Galerii trwał aż do chwili jej otwarcia, więc ilość i typy elementów instalacji dachowej były na bieżąco dostosowywane i uzupełniane.

Innym częstym rozwiązaniem jest stosowanie płyt OSB, które w tym przypadku nie spełniły wymogu niepalności (klasy A).

Mechaniczne mocowanie krawędzi membrany

Zaproponowaliśmy więc inne rozwiązanie, nie tak popularne ze względu na (nieco) wyższe koszty, ale za to spełniające wszystkie warunki konieczne do prawidłowego działania ścieżki. Zastosowaliśmy płyty cementowo-wiórowe z domieszkami hydratacyjnymi. Generalnie płyty te mają zastosowanie jako materiał konstrukcyjny, są również idealne do technologii suchego budownictwa. Ich podstawowa zaletą jest odporność na działanie wilgoci, wytrzymałość i niepalność.

Jako warstwę hydroizolacyjną i antypoślizgową zastosowano membranę Sikaplan
12 VGTW w kontrastowym kolorze.

W trakcie prac nasi pracownicy używali indywidualnych i zbiorowych środków ochrony przed upadkiem. Po ukończeniu prac na dachach stalowych system asekuracyjny zamontowano na stałe. Dachy żelbetowe okolone są attykami o wysokości nie mniejszej niż 1,5 metra, w związku z czym nie ma potrzeby stosowania asekuracji przed upadkiem.

Jeden z dachów Galerii Jurajskiej gotowy

Dodatkowo ze względu na lokalizację i brak miejsca wokół Galerii miejsca zrzutu i magazynowania śniegu zaprojektowano na dachach żelbetowych. Miejsca składowania zostały przez nas dodatkowo wzmocnione – analogicznie jak ścieżki komunikacyjne.

Próby wodne i gwarancja
Po zakończeniu kolejnego etapu prac na dachu przeprowadzane były próby wodne. Dach był zalewany wodą tak, aby w jego najwyższym punkcie sięgała ona minimum 10 cm. W żadnej z części nie stwierdzono nieszczelności.