Problemy wykonywania hydroizolacji tarasów
Przedmiotem niniejszego artykułu są sposoby zabezpieczeń tarasów budynków mieszkalnych przed szkodliwym działaniem wód opadowych. Na wybranych przykładach pokazane zostały liczne błędy wykonawcze dotyczące izolacji wodochronnych tarasów, popełnione podczas realizacji budynków mieszkalnych. Błędy te przyczyniły się do rozwoju grzybów pleśniowych na przegrodach pomieszczeń mieszkalnych.
Fot. 1. Przykładowy widok wykonania izolacji przeciwwodnej tarasu po usunięciu betonowej warstwy ochronnej – warstwy papy termozgrzewalnej nie są zgrzane
Przyczyny zawilgacania tarasów
Wykonanie prawidłowej i szczelnej izolacji wodochronnej tarasu w budynku mieszkalnym ma istotne znaczenie zarówno z uwagi na jego walory użytkowe, trwałość, jak też ze względów ekonomicznych. Procesy korozyjne prowadzące do destrukcji elementów konstrukcyjnych tarasów rozpoczynają się i intensyfikują pod wpływem występującej w materiałach wilgoci. Skutkiem niewłaściwego wykonania izolacji są dodatkowe nakłady ponoszone zarówno na naprawy zniszczonych poniżej elementów budynku, jak i na naprawy uszkodzonych bądź uzupełnienie brakujących izolacji. Problem ten jest szczególnie istotny w budynkach już eksploatowanych.
Izolacje wodochronne stosowane są w tych częściach budynków, które narażone są na bezpośrednie działanie wód atmosferycznych, tj. wód opadowych, wód gruntowych lub wód pochodzących z topnienia zalegającego śniegu.
Izolacje przeciwwodne można podzielić na izolacje typu średniego i typu ciężkiego. Izolacje przeciwwodne typu średniego chronią przed bezpośrednim działaniem wody opadowej lub wody pojawiającej się sporadycznie, a będącej w kontakcie z przegrodą budowlaną. Izolacje przeciwwodne typu ciężkiego to izolacje chroniące przed działaniem wody działającej pod ciśnieniem hydrostatycznym (wody naporowej).
W budynkach mieszkalnych wzniesionych w latach 1945–1989 do wykonywania izolacji przeciwwodnych tarasów stosowano materiały o stosunkowo niskiej jakości, ponadto źle wykonywano połączenia tej izolacji ze ściankami kolankowymi lub ścianami wyższych kondygnacji. Do tego dochodziły zniszczenia dokonywane przez pękanie (oddylatowanie) poziomej konstrukcji tarasów od pionowych przegród budowlanych.
Od początku 1990 roku jakość materiałów izolacyjnych tarasów znacznie się poprawiła. Zaczęto stosować nowoczesne materiały i systemy izolacji przeciwwodnych tarasów, o korzystniejszych parametrach technologicznych i większej trwałości.
Jednak kwalifikacje pracowników oraz poziom wykonywania robót izolacyjnych, w dalszym ciągu budzi jednak wiele zastrzeżeń.
Warunki prawidłowego wykonawstwa izolacji tarasów
Izolacje wodochronne mają za zadanie ochronę budowli przez szkodliwym oddziaływaniem wody. Izolacje takie powinny być całkowicie szczelne i w sposób trwały, to znaczy w całym okresie eksploatacji obiektu, spełniać poniższe wymagania:
- nie mogą powodować utraty stateczności budynku lub jego elementów, np. przez poślizg konstrukcji lub osiadanie,
- stateczność samej izolacji wodochronnej musi być zabezpieczona poprzez konstrukcje osłaniające lub dociskające,
- izolacje powinny stanowić ciągły i szczelny układ, jedno- lub wielowarstwowy, oddzielający budowlę lub jej części od wody lub pary wodnej,
- muszą być odporne na obciążenia termiczne, które mogą wystąpić zarówno przy ich wykonywaniu, jak też w trakcie eksploatacji obiektu,
- muszą być odporne na środowisko agresywne, nie mogą oddziaływać negatywnie na stykające się z nimi inne materiały budowlane, a także na otoczenie wewnętrzne i zewnętrzne budynku,
- muszą być odporne na oddziaływanie mikroorganizmów.
Ponadto zalecana jest łatwość i prostota ich wykonywania oraz maksymalne ograniczenie możliwości popełnienia błędów na etapie wykonawczym.
Fot. 2. Przykładowy widok miejsca połączenia konstrukcji balustrady
Przy projektowaniu i wykonywaniu izolacji wodochronnych powinny być spełnione następujące ogólne zasady i warunki techniczne:
- powierzchnie pod izolację muszą być równe, czyste, odtłuszczone, odpylone, a pęknięcia o szerokości ponad 2 mm zaszpachlowane,
- podkłady pod izolację muszą być trwałe, nieodkształcalne, powinny przenieść wszystkie działające na nie obciążenia; powinny być wykonane z betonu klasy min. B7,5 przy przeponach z materiałów bitumicznych i B10 przy przeponach z folii z tworzyw sztucznych oraz B20 przy przeponach z laminatów z tworzyw sztucznych,
- styki sąsiadujących płaszczyzn powinny być złagodzone, np. przez zaokrąglenie o promieniu nie mniejszym niż 3 cm lub sfazowane pod kątem 45º na szerokości i wysokości co najmniej 5 cm od krawędzi,
- izolacje na tarasach odwadnianych powinny być położone ze spadkiem w kierunku kratki ściekowej, kanału lub rzygaczy nie mniejszym niż 1 %, zaleca się utrzymanie spadków min. 2 %,
- izolacje powinny ściśle przylegać do podkładu, nie powinny pękać, a ich powierzchnia powinna być gładka bez lokalnych wgłębień lub wybrzuszeń,
- zakłady materiałów rolowych nie powinny być mniejsze niż 10 cm,
- grubość lepiku między warstwami papy powinna wynosić 1÷1,5 mm,
- załamania warstwy izolacji powinny być wzmocnione przez zastosowanie wkładek z papy na tkaninie technicznej, juty, tkaniny szklanej itp.,
- miejsca przechodzenia przez warstwy izolacyjne przewodów instalacyjnych, elementów konstrukcyjnych (np. słupów lub konstrukcji balustrad) oraz dylatacje powinny być uszczelnione w sposób wykluczający przeciekanie wody w tych obszarach,
- żelbetowe warstwy dociskowe powinny być wykonywane przy użyciu betonu klasy nie niższej niż B15,
- warstwy ochronne murowane powinny być wykonywane z cegły pełnej klasy co najmniej 10, na zaprawie cementowej marki min. M4 lub z betonu klasy nie mniejszej niż B10,
- niedopuszczalne jest stosowanie w układzie izolacyjnym materiałów działających na siebie szkodliwie, np. materiałów asfaltowych w połączeniu ze smołowymi lub materiałów bitumicznych z foliami PCW (z wyjątkiem folii bitumoodpornych i olejoodpornych).
Praktyczne wskazówki wykonania izolacji przeciwwodnej tarasu
Izolacja przeciwwodna powinna składać się z min. 3 warstw papy asfaltowej na lepiku. Przynajmniej jedna, środkowa, warstwa izolacyjna powinna być wykonana z papy asfaltowej na tkaninie technicznej lub innej włókninie wzmacniającej. Wymagane jest także zastosowanie takiej papy do wzmocnienia naroży izolacji w postaci pasa o szerokości nie mniejszej niż 30 cm.
Z uwagi na dużą liczbę warstw izolacja przeciwwodna powinna być zabezpieczona od strony parcia wody warstwą dociskową, której grubość i ewentualne zbrojenie musi być podane w projekcie. W przypadku stosowania dociskowych ścianek murowanych ich grubość nie powinna być mniejsza niż 12 cm. Powinny one być zdylatowane i ponadto powinny wystawać 30 cm powyżej najwyższego udokumentowanego poziomu wody gruntowej.
Przejścia przewodów instalacyjnych przez izolacje przeciwwodne powinny być uszczelnione w sposób wykluczający możliwość przeciekania wody. Rozwiązania bardziej złożonych szczegółów uszczelnień powinny znajdować się w dokumentacji projektowej.
Fot. 3. Krystalizacja soli na powierzchni ścian zewnętrznych
Na fot. 1 i 2 pokazano przykładowy widok błędów popełnionych podczas wykonywania izolacji wodochronnej tarasu w budynku mieszkalnym we Wrocławiu. Po zdjęciu terakoty i skuciu warstwy ochronnej wylewki betonowej, odsłonięto izolację wodochronną tarasu, wykonaną z dwóch warstw papy termozgrzewalnej. Na fot. 1 widać, że warstwy papy termozgrzewalnej, które powinny stanowić całkowicie szczelną izolację przeciwwodną tarasu są luźno ułożone na podkładzie betonowym i w ogóle nie zgrzane ze sobą. Świadczy o tym możliwość swobodnego podnoszenia poszczególnych warstw papy. Natomiast na fot. 2 widać, że konstrukcja balustrady nie została uszczelniona i zaizolowana. Takie odsłonięte miejsce powodowało przeciekanie wody do pomieszczeń mieszkalnych, znajdujących się poniżej konstrukcji tarasu.
Fot. 4. Przykładowy widok powierzchni wewnętrznych przegród budowlanych
Izolacja nie stanowiła ciągłego i szczelnego układu, który skutecznie chroniłby znajdujące się poniżej pomieszczenia mieszkalne przed zawilgoceniem. Zbyt duże zawilgocenie stropu i ścian znajdujących się bezpośrednio pod tarasem spowodowało:
- znaczne pogorszenie się mikroklimatu pomieszczeń wskutek wzrostu wilgotności względnej powietrza,
- zmniejszenie izolacyjności termicznej przegród, co w konsekwencji zwiększyło straty ciepła w pomieszczeniach i spowodowało przemarzanie przegród pionowychi poziomych,
- obniżenie wytrzymałości materiałów budowlanych ścian i przyspieszoną korozję elementów konstrukcyjnych i wykończeniowych,
- krystalizację soli przy powierzchni ścian, łuszczenie i odspajanie powłok malarskich,
- rozwój grzybów pleśniowych.
Fot. 5. Rozwój kolonii grzybów pleśniowych na powierzchni wewnętrznych przegród budowlanych
Skutki błędów wykonawczych
Na fot. 3–6 pokazano skutki błędów złego wykonawstwa izolacji wodochronnych tarasu. Na fot. 3 widać liczne zacieki i krystalizację soli na powierzchni ścian zewnętrznych, spowodowaną wyługowywaniem przez wody opadowe minerałów cementu portlandzkiego, na skutek braku szczelności izolacji przeciwwodnej tarasu.
Fot. 6. Widok kolonii grzybów pleśniowych na powierzchni wewnętrznych przegród budowlanych
Z kolei na fot. 4–6 widać intensywny rozwój koloni grzybów pleśniowych na powierzchni wewnętrznych przegród budowlanych i łuszczenie się powłok malarskich, w wyniku zalewania pomieszczeń mieszkalnych przez nieszczelny taras.
Literatura
[1] Ważny J., Karyś J. i inni, Ochrona budynków przed korozją biologiczną. Arkady, Warszawa, 2001.
[2] Matkowski Z., Pawlonka A., Przegląd metod wykonywania poziomych izolacji przeciwwilgociowych w istniejących budynkach, XXVII Konf. Probl., Kołobrzeg, 1991.
[3] Pawlonka A., Batog A., Nowe materiały w zabezpieczeniach wodochronnych, Przegląd Budowlany, 10/1995.
[4] Schild E. i inni, Słabe miejsca w budynkach, tom III, Arkady, Warszawa, 1999.
[5] Materiały z Warsztatów Pracy Projektanta Konstrukcji Budowlanych, Ustroń, 2000-2006.
dr inż. Mariusz Książek
Politechnika Wrocławska
Adiunkt w Zakładzie Materiałów Budowlanych Konstrukcji Drewnianych i Zabytkowych
Instytutu Budownictwa Politechniki Wrocławskiej;
Sekretarz Generalny
Polskiego Stowarzyszenia Mykologów Budownictwa
Źródło: Dachy Płaskie, nr 4 (5) 2009
CZYTAJ WIĘCEJ
Piękne widoki Hydroizolacja Triflex na tarasie dachowym
Innowacyjna powłoka ochronno-dekoracyjna na balkony i tarasy Enketop
Elastyczne zaprawy klejące na balkony i tarasy
Trwały taras
Tarasy i balkony. Technologia płynnych folii firmy Enke-Werk
Prawidłowa renowacja tarasu
Rodzaj hydroizolacji a wysychanie dachów. Przykłady
Firma Sika organizuje szkolenia dotyczące technologii hydroizolacyjnych
Wspólna hydroizolacja Izohana i Nexlera
Lafarge radzi: jakich błędów unikać przy budowie balkonów i tarasów?
Taras na dachu budynku Wydziałów Neofilologii oraz Lingwistyki Stosowanej UW
Profile i okapniki firmy Sopro zabezpieczą tarasy oraz balkony
DODAJ KOMENTARZ
Wymagane: Zaloguj się aby dodać komentarz | > Zaloguj się |
ZOBACZ TAKŻE
Membrana dachowa Dachgam - Niezawodny materiał na dachy płaskie
System odwadniania dachów płaskich akasison
Odwodnienia dachów płaskich - najczęściej popełniane błędy
Podciśnieniowy system odwodnień dachów płaskich
Odporność ogniowa warstwowych przekryć dachowych
NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE
Odwodnienia zewnętrzne dachów o pokryciu bitumicznym
Odwodnienia dachów płaskich - najczęściej popełniane błędy
Trwały taras
Jak dobrać papę termozgrzewalną?
Bezpieczne odwadnianie awaryjne dachów płaskich przez attykę
Obciążenie śniegiem obiektów budowlanych
Świetliki dachowe z płyt poliwęglanowych
Stropodachy płaskie na blachach fałdowych z pokryciem z tworzyw sztucznych
Zwody instalacji odgromowej na dachach budynków
Odporność ogniowa warstwowych przekryć dachowych
Membrana dachowa Dachgam - Niezawodny materiał na dachy płaskie
Kształtowanie spadków w termoizolacji dachu płaskiego
Membrany hydroizolacyjne z PVC - zasady układania
Płynna folia hydroizolacyjna Enkopur
Sąd pod papą
Zakład papy na dwa razy
Zielona ściana. Nowe rozwiązanie systemowe Optigrun
Tarasy i balkony. Technologia płynnych folii firmy Enke-Werk
Stan przedawaryjny płyty balkonowej i projekt naprawy
Jaka jest wytrzymałość dachu płaskiego i ile ona kosztuje?
Architektura ogrodowa z zielonymi dachami
Łączniki dachowe
Mocowania na dachach płaskich zgodnie z nową normą wiatrową - Wytyczne DAFA
Podciśnieniowy system odwodnień dachów płaskich
Ocieplenie stropodachu bez mostków termicznych
Technologie dachów użytkowych na bazie membran epdm
Bezpieczeństwo pożarowe przekryć dachowych
Innowacyjna powłoka ochronno-dekoracyjna na balkony i tarasy Enketop
Hydroizolacja stropu garażu podziemnego
Wykrywanie nieszczelności dachów płaskich