Niepożądane chwasty

Definicja „niepożądanego zasiewu” nie jest podana w Wytycznych planowania, wykonywania i pielęgnacji dachów zielonych FLL*), ani w żadnym innym miejscu. Porastanie niepożądanymi roślinami trzeba więc ustalać od nowa przy każdej inwestycji. FLL ujmuje to w ten sposób: Oczekiwana wegetacja docelowa powinna zostać szczegółowo opisana w kosztorysie. W jednej dokumentacji podaje się więc, że np. mchy, szczypiorek i trawy są dopuszczalne, w innej natomiast – że są to chwasty i należy je usuwać.


Z powodu zbyt małej ilości składników odżywczych rozchodnikowa uprawa przybiera kolor czerwony. Konieczne jest nawożenie – inaczej dominować zacznie mech

Naturalny rozwój wegetacji
Zasadniczo należy pamiętać, że wegetacja roślinna podlega naturalnej sukcesji, zależnej od struktury warstw, warunków budowlanych i lokalizacji danej inwestycji. Na zielonym dachu będą się pojawiać także inne gatunki roślin niż te, które podano w warunkach przetargowych. Ważną rolę odgrywa przy tym woda. Wysokie układy warstw, niewystarczający drenaż i dachy bezspadkowe z utrzymującymi się kałużami sprzyjają „niekontrolowanemu” rozwojowi roślin. Wytyczne FLL podają, że w przypadku upraw ekstensywnych zlokalizowanych w miejscach zacienionych lub wilgotnych (np. przy spadku mniejszym niż 2%) należy liczyć się ze zmianą wegetacji na formy bardziej wilgotne oraz ze wzmożonym kiełkowaniem roślin niepożądanych.


W wilgotnym środowisku trawy zasiewają się same. Potrzebna jest intensywna pielęgnacja oraz sprawdzenie odpływania wody z układu

Istnieją bardzo różne rodzaje pokryw roślinnych. Jedni uznają je za ładne, inni za chwasty. Istotne jest jednak to, co znajduje się w dokumentacji budowy. Musi ona także zawierać opis pielęgnacji zielonego dachu. W tym miejscu trzeba wymienić niektóre rodzaje pokryw roślinnych:

• mchy – nie zawsze należy je uważać za niepożądane, lecz przeważnie ich występowanie jest uważane za błąd. Przy ocenie, czy dachu nie jest za mocno omszały należy pamiętać, że przekształcanie się wegetacji roślinnej w mchy może trwać latami. Poza tym mchy występują w uprawach ekstensywnych, na strukturach z warstwami o małej grubości, przy niewystarczającej ilości składników odżywczych, za niskim poziomie pH i ponadto w lokalizacjach ocienionych lub zawilgoconych. Pozbyć się mchów nie jest łatwo (mechaniczne spulchnianie, wymiana substratu, nawożenie, wapnowanie), ponieważ ich występowanie jest przeważnie związane z układem warstw i uwarunkowaniami lokalnymi,
• koniczyna – niektóre gatunki koniczyny, jak koniczyna łąkowa, biała czy polna słusznie są uważane za niepożądane, ponieważ szybko się rozrastają i mogą stać się gatunkiem dominującym. Potrzebują pewnej ilości wilgoci i w przypadku niewystarczających zasobów składników odżywczych, mogą się okazać pożyteczne dzięki wiązaniu cząsteczek azotu z powietrza. O koniczynie wspominają Wytyczne FLL: Gatunki roślin migrujących, wysokorosnących, jak np. niektóre strączkowe (bobowate) należy usuwać we wczesnej fazie rozwoju. Rozrostowi koniczyny zapobiega się poza tym poprzez regularne koszenie i dobre zaopatrywanie w składniki odżywcze,
• czosnek szczypiorek – szczypiorek (Allium schoenoprasum) jest obecny w wielu gotowych mieszankach nasion i generalnie nie stanowi problemu. Jednak na wielu starszych dachach można zauważyć, że stał się on gatunkiem dominującym. Można temu w pewnym stopniu zapobiegać, kosząc uprawy przed wysiewem i mocniej je nawożąc,
• trawy – one także są obecne w niemal wszystkich gotowych mieszankach nasion i mogą stać się dominujące (również wskutek nanoszenia przez wiatr), jeśli ogród dachowy jest zbyt wilgotny. Środkiem zapobiegawczym jest rezygnacja z wysiewu traw lub odpowiednia pielęgnacja, czyli usuwanie w odpowiednim momencie albo wykaszanie przed wysiewem.

Czy zielony dach należy pielęgnować? A jeśli tak, to z jaką intensywnością? Decydująca jest tu oczekiwana wegetacja docelowa, jaką należy osiągnąć i utrzymać w ramach możliwości (układ warstw, lokalizacja). FLL podaje: Wegetacja występujących w danej lokalizacji niepożądanych ziół i mchów jest dopuszczalna, o ile nie stają się one gatunkami dominującymi i nie istnieją ku temu wyraźne przeciwwskazania o podłożu estetycznym i użytkowym. Po odbiorze uprawy ekstensywnej rozpoczynają się naturalne procesy rozwojowe. W ograniczonym stopniu można na nie wpływać przez odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne. Opaski żwirowe i ścieżki z płyt wymagane ze względów ppoż. należy zasadniczo utrzymywać w stanie nieporośniętym. Używanie chemicznych środków ochrony roślin jest zabronione ze względów ekologicznych i z powodu ochrony wód gruntowych wymaga odpowiednich zezwoleń administracyjnych. Ich stosowanie należy dobrze przemyśleć i używać ich tylko jako środka ostatecznego.

dr Gunter Mann
Kierownik marketingu Optigrün Int. AG


CZYTAJ WIĘCEJ

Substrat na dachy zielone
Substraty dachowe - Wybrane właściwości fizyko-chemiczne podłoży do dachów zielonych i ogrodów dachowych

---