Dobór łączników do montażu płyt warstwowych Najnowsze wytyczne Stowarzyszenia DAFA

Stowarzyszenie Wykonawców Dachów i Fasad DAFA wydało najnowszą publikację, zamykającą serię trzech unikalnych, autorskich opracowań w obszarze techniki mocowań: „DAFA M 3.01 Wytyczne doboru łączników do montażu płyt warstwowych”.

Rys. 5. Przykłady mechanicznego mocowania płyt warstwowych: A - mocowanie na wskroś; B – mocowanie na wskroś – płyta dachowa; C – mocowanie w krytym zamku; D – mocowanie poprzez element dociskowy

Wprowadzenie: zakres i cel opracowania
Płyta warstwowa jest materiałem stosowanym w budownictwie od wielu lat. Ze względu na miejsce stosowania wyróżniamy płyty warstwowe: dachowe, ścienne oraz specjalne (np. ekrany akustyczne, płyty chłodnicze, sufity podwieszane).

Każdy z tych typów płyt warstwowych ma inne zastosowanie i przeznaczenie. W większości przypadków, bez względu na miejsce zastosowania, płyta warstwowa musi być mocowana mechanicznie do konstrukcji.

Przestrzeganie wytycznych producenta łączników i producenta płyt warstwowych gwarantuje poprawność i trwałość wykonanego montażu.

3. Sposoby mocowania płyt warstwowych wraz z zasadami ich prawidłowego montażu do różnego typu konstrukcji (podłoży)
3.1. Sposoby mocowania
3.1.1. Podstawowe sposoby mocowania
Do podstawowych sposobów mocowania płyt  warstwowych zalicza się takie metody, jak:

Mocowanie płyty warstwowej za pomocą łączników samowiercących odbywa się w jednym cyklu technologicznym. W trakcie osadzania następuje wykonanie oraz gwintowanie otworu.

Mocowanie płyty warstwowej za pomocą łączników samogwintujących odbywa się zawsze przez wykonanie otworu wstępnego w płycie warstwowej i konstrukcji. W trakcie osadzania łącznika w otworze wstępnym następuje gwintowanie.

Mocowanie płyty warstwowej za pomocą łączników samogwintujących współpracujących z tworzywowymi kołkami rozporowymi odbywa się zawsze przez wykonanie otworu wstępnego w płycie warstwowej i konstrukcji, a następnie osadzenie łącznika w otworze. W trakcie osadzania łącznika następuje rozprężenie elementów tworzywowych.

Mocowanie płyty warstwowej za pomocą stalowych kołków wbijanych odbywa się zawsze przez wykonanie otworu wstępnego w płytach warstwowych i konstrukcji, a następnie osadzenie stalowego kołka w otworze. W trakcie osadzania następuje trwałe odkształcenie stalowego kołka.

Poniżej przedstawiono przykładowe schematy mechanicznego mocowania płyt warstwowych:

3.1.2. Uzupełniające sposoby mocowania
Uzupełniające sposoby mocowania stosujemy do:

Do uzupełniających sposobów mocowania zalicza się takie metody, jak:

Mocowanie wzdłużne i obróbek blacharskich za pomocą łączników samowiercących odbywa się w jednym cyklu technologicznym, a łączniki te powinny posiadać zredukowaną średnicę wiertła.

Mocowanie wzdłużne i obróbek blacharskich za pomocą łączników samogwintujących odbywa się zawsze przez wykonanie otworu wstępnego w łączonych blachach. W trakcie osadzania łącznika w otworze wstępnym następuje gwintowanie.

Płyty warstwowe dachowe, których skrajne fale górnych okładzin zachodzą na siebie, należy połączyć wzdłużnie.

Mocowanie wzdłużne płyt warstwowych i obróbek blacharskich powinno być wykonane zgodnie z wytycznymi producenta płyty, lecz nie rzadziej, niż co 500 mm.

Poniżej przedstawiono przykładowe schematy mechanicznego mocowania wzdłużnego płyt warstwowych i obróbek blacharskich:

Rys. 8. Przykłady mechanicznego mocowania wzdłużnego płyt warstwowych i obróbek blacharskich: A – mocowanie wzdłużne; B – mocowanie obróbek blacharskich

3.2. Kryteria doboru
Ważnymi kryteriami prawidłowego doboru łączników do mocowania płyt warstwowych są ich nośności: na wyrywanie z podłoża, na ścinanie oraz na przeciąganie przez okładzinę. Parametry te zawarte są w materiałach technicznych producentów łączników lub producentów płyt warstwowych, potwierdzonych aprobatami technicznymi krajowymi (AT) lub europejskimi (ETA).

Dobierając łączniki do mocowania płyt warstwowych należy brać pod uwagę wytyczne dla danego projektu oraz następujące parametry:

Łączniki do mocowania płyt warstwowych muszą być stosowane zgodnie z projektem technicznym, opracowanym dla danego obiektu budowlanego, z uwzględnieniem obowiązujących norm i przepisów, aprobat technicznych producenta łączników oraz instrukcji stosowania opracowanej przez producentów płyt warstwowych.

Łączniki samowiercące i samogwintujące wykonane są ze stali węglowej, pokrytej powłoką antykorozyjną lub ze stali nierdzewnej.

Dobierając łączniki ze względu na rodzaj materiału, z którego są wykonane należy uwzględnić środowisko, w którym ma być stosowany dany łącznik, zgodnie z PN-EN ISO 12944-2:2001, PN EN 10152 2009, PN-EN 12500-2002.

Grubość powłoki antykorozyjnej łącznika określają materiały techniczne producenta łączników, potwierdzone aprobatami technicznymi.

3.3. Zasady prawidłowego montażu łączników
Ważną kwestią jest prawidłowe osadzenie łącznika do mocowania płyt warstwowych w podłożu.

Łącznik powinien być zawsze zamontowany prostopadle do podłoża przy użyciu odpowiednich elektronarzędzi przeznaczonych do montażu danego typu łącznika.­

Łączniki do mocowania płyt warstwowych powinny być wyposażone w odpowiednią podkładkę uszczelniającą.

Autorzy opracowania nie zalecają obcinania łączników.

Zespół Redakcyjny w składzie:
Marian Bober
Michał Kowalski
Mariusz Pawlak
Tomasz Petras
Jacek Stankiewicz
Stowarzyszenie DAFA